Kontra: karność i rodzaje
Kontra to jedno z najważniejszych zagadnień współczesnej licytacji. Dobre opanowanie tematu pozwoli uzyskiwać lepsze wyniki w dystansie. Z jaką kartą należy stosować kontrę i jak na nią odpowiadać to zagadnienia dobrze opisane przez literaturę brydżową. Najwięcej zasług na tym polu ma Łukasz Sławiński, który opracował ARKONĘ i PIUROPUSZ (nie ma błędu w pisowni).
Rodzaje kontr
Wywoławcza, negatywna, amerykańska, wznawiająca, objaśniająca, antykontra, kontra do długości, kontra z powietrza, karna, kontra siłowa (ogólnorozwojowa), kooperacyjna, informacyjna, wistowa, propozycyjna, kontra do zniesienia, odpowiedź, intencjonalna, kontra-inwit, kontra na 1 lewę, kontra do wyboru, atakująco-obronna, kontra-fit, Lightner’a, kontra Bi, kontra 54, kontra optimum, stop-kontra… i wiele innych…
Jak się z tej mnogości wyplątać i cokolwiek zrozumieć?
Zasada ogólna: Im wyżej tym kontra jest bardziej karna. Wszystko jednak zależy od typu karty jaką posiadamy i brzmienia licytacji oraz założeń wespół z sytuacją taktyczną!
Podstawą do rozwiązywania tych problemów są:
- zrozumienie odmienności licytacji dwustronnej
- analizowanie przebiegu wydarzeń, czujność i ciekawość czyli pytanie o wyjaśnienia
- założenia
- kalkulacja opłacalności (gra na mały/duży obrót)
- dobra znajomość systemu, co się wiąże z pracą w parze nad uzgodnieniem niuansów licytacji dwustronnej
- szczególna znajomość zakresu stosowania kontry negatywnej oraz kontr: -fit i -inwit!
- wyobraźnia i tzw. przegląd
- narzędzia ułatwiające rozpoznanie typu kontry: ARKONA, PIUROPUSZ
- pojęcie lewy defensywnej i metody oceny wartości defensywnych połączonych rąk
- znajomość TNT (Prawo Lew Łącznych)
- konwencje karnego, forsującego i wciągającego (trapping pass) pasa
- przynajmniej pobieżna znajomość systemu przeciwnika
- nade wszystko waleczność i współpraca w parze oraz tzw. zimna krew
ARKONA (Algorytm Rozpoznawania KOntr NAturalnych)
To brydżowa konwencja licytacyjna opracowana przez genialnego polskiego teoretyka Łukasza Sławińskiego. Sławiński wymyślił algorytm, który umożliwia według przyjętych przez niego kryteriów rozpoznanie stopnia karności kontry naturalnej. Kontra naturalna to w tym kontekście kontra, która nie ma żadnego innego systemowego znaczenia w danej sytuacji licytacyjnej, jak kontra wistowa (np. Lightnera) czy negatywna.
ARKONA
Karność kontry stopniuje w sposób następujący:
- 100% lub więcej – kontra karna, pasuj
- 75% – kontra propozycyjna, raczej pasuj
- 50% – kontra do wyboru, pasuj lub licytuj
- 25% – kontra kooperacyjna, raczej licytuj
- 0% lub mnie – kontra wywoławcza, licytuj
Karność kontry oblicza się według mnemotechniczego schematu nazwanego przez autora PIUROPUSZ.
- P – poziom, jeżeli kontra padła na odzywkę kolorową, to doliczamy 25% karności za każdym poziom powyżej jednego (poziom 1 = 0%, poziom 2 = 25%, poziom 3 = 50%, poziom 4 = 75% i poziom 5 = 100%), jeżeli kontra padła na odzywkę bezatutową to karność jej na poziomie jednego wynosi 50% i doliczamy 25% za każdym wyższy poziom (poziom 1 = 50%, poziom 2 = 75%, poziom 3 = 100% itd.).
- I – informacja, za każdą informacyjną odzywkę partnera (z wyjątkiem pasa lub negatu) dodajemy 25%, za każdą odzywkę precyzującą skład i siłę dodajemy 50%.
- U – uzgodnienie koloru, za każde nie wymuszone (także blokujące) uzgodnienie koloru przez którąkolwiek ze stron odejmujemy 25%, jeżeli uzgodnienie było mocne odejmujemy 50%.
- R – ratunkowość, za zniesienie przez przeciwnika kontry lub rekontry zalicytowanej przez własnego partnera, albo za przelicytowanie przez przeciwnika skontrowanej odzywki dodajemy 25%.
- O – opóźnienie, za każde opóźnienie, czyli pas kontrującego na niższą odzywkę o tym samym mieniu dodajemy 25%; każde uzgodnienie przez przeciwników koloru kontrowanego likwiduje jedno opóźnienie.
- P – przewaga, jeżeli przeciwnicy mają przewagę siły odejmujemy 25% jeżeli są sforsowani do dogranej 50%. Takie same wartości dodajemy jeżeli my mamy przewagę.
- U – umiejętności, w zasadzie literka wolna, trochę żartobliwy dodatek do algorytmu, jeżeli wydaje nam się, że jesteśmy dużo lepsi od przeciwników do dodajemy 25%, jeżeli jest odwrotnie to odejmujemy 25%
- SZ – sztuczność, za skontrowanie odzywki sztucznej dodajemy 50%
Przegląd kontr i związanej z nimi karności
0% karności – licytuj
Kontra wywoławcza
Jak sama nazwa wskazuje ma za zadanie wywołać kolor do gry, a nawet więcej – kontrakt. Po kontrze wywoławczej rządzi prawie wyłącznie partner kontrującego. To on zapowiada kontrakt ustalając kolor i poziom gry. Kontrujący jest w pewnym sensie zlimitowany. Partner kontrującego wie w tym momencie więcej.
W | N | E | S |
1 | ktr | pas | ? |
W | N | E | S |
2 | ktr | pas | ? |
W | N | E | S |
3 | ktr | pas | ? |
Modelową kontrę cechuje układ 4441 z krótkością w kolorze przeciwnika, w powyższym przykładzie w kierach. Im większe odchylenie od modelowości to tym więcej siły. I tak kontrę wywoławczą stosujemy od 11 pkt. (idealna modelowość) do brzydkich 17 pkt. Kontra przyrzeka co najmniej trzy karty (fit) w kolorach nielicytowanych. Oczywiście im wyżej się rozpoczęła licytacja to tym silniejsza karta na kontrę wywoławczą.
Odpowiedzi na kontrę daną na informacyjne otwarcie przeciwnika (1) na poziomie 1:
- pas = od 8-9 pkt. sekwensowe atuty (minimum DW975), żądanie wistu atutowego
- jeden w kolor, dwa w kolor bez przeskoku = 0-8, możliwe nawet trzy karty
- dwa w kolor (z przeskokiem) = 9-11, kolor 4+ BILANS, INWIT
- trzy w kolor = INWIT układowy, zazwyczaj więcej atutów niż 4
- 1-2-3 BA z bilansu, z zatrzymaniem w kolorze przeciwnika
- kolor przeciwnika = dwudrożne; forsing do dogranej, próba znalezienia optymalnego kontraktu lub także aspiracje szlemikowe lub wywołanie koloru do gry i zarazem przygotowanie SIGN-OFF
Pamiętajcie o obniżonych wartościach dla odpowiedzi BA z bilansu:
W | N | E | S |
1 | ktr | pas | 1 |
W | N | E | S |
1 | ktr | pas | 1 |
W | N | E | S |
1 | ktr | pas | 1 |
W | N | E | S |
1 | ktr | pas | 1 |
Minimalna ręka w pkt po kontrze na:
- 1 = (7)8-10 pkt bo gramy negatem 1 karo 0-6(7)
- 1 = 6-10 pkt
- 1 = 5-10 pkt
- 1 = 4-10 pkt, gdy przyjdzie nam taka karta: KW95, 982, 432, 973, a partner skontruje 1 to najlepiej zalicytować 1 jak sugeruje trzykrotny mistrz świata M. Lawrence.
Kontra objaśniająca
Kontra na otwarcie przeciwników, mająca na celu pokazanie silnej karty. Siła tej kontry wynosi min. 17 pkt.
Kontra negatywna
Odmiana kontry informacyjnej dawana przez odpowiadającego po otwarciu partnera i interwencji pierwszego obrońcy, jej pierwsza wersja (kontra Sputnik) została opracowana przez Ala Rotha i Tobiasa Stone’a, była częścią ich nowatorskiego systemu Roth-Stone. Ogólna definicja kontry negatywnej to pokazanie nielicytowanych do tej pory kolorów. Istnieje wiele odmian i wersji tej kontry, zazwyczaj stosuje się ją do wysokości 3/4.
Kontra-fit
(będzie osobny materiał)
Obiecuje fit trzykartowy w kolorze partnera. Najczęściej stosowana po otwarciu, odpowiedzi półpozytywnej w kolor starszy i wejściu przeciwnika na poziomie jednego albo dwóch (czasem też po wejściu na poziomie trzech). Przykładowo:
W | N | E | S |
1
ktr¹ |
pas
|
1
|
12
|
W | N | E | S |
1
rktr² |
pas
|
1
|
ktr
|
¹ ktr = 3-kartowy fit
² rktr = 3-kartowy fit
Kontra wznawiająca
kontra dawana na ostatniej ręce
W | N | E | S |
1
pas
|
pas
?
|
2
|
pas
|
kontra = + młodszy, dalsza licytacja partnera (S):
- 2 = 3433 lub 4+
- 2 = równe kolory młodsze, co najmniej 4-4
- 3 = 4+, monokolor
2 = młodsze
3 = 5+ , monokolor
W | N | E | S |
1 | pas | pas | ? |
- kontra od ok. 8-9 pkt
- 1 10-14 pkt
- …cdn…
Kontra Wistowa
- Kontra która sugeruje wist w dany kolor, może to być kolor kontrowany lub w pewnych przypadkach (np. kontra na Splintera) sugerująca wist w kolor boczny (kontra Rosenkrantza). Odmianą kontry wistowej jest także Kontra Lightnera.
- Kontra Lightnera – najczęściej dawana na kontrakt szlemowy, żądająca od wychodzącego nietypowego wistu, najczęściej sygnalizująca przebitkę, bądź żądająca wistu w pierwszy kolor dziadka.
- Kontra wistowa przeciwko 3BA
- Gdy żaden z obrońców nie licytował koloru i dziadek licytował kolor kontra żąda wistu w naturalny kolor dziadka
- Kontra oznacza jakiś (prawie) pełny kolor (Partnerze trafiaj)
W | N | E | S |
1 | pas | 3 | ktr |
W | N | E | S |
2¹ | pas | 3 | ktr |
W | N | E | S |
1
3 |
pas
pas |
2
pas |
pas
ktr |
¹ silne, naturalne
6. Gdy kontrujący licytował dwa kolory kontra żąda wistu w krótszy, a jeśli oba kolory są tej samej długości to w później zalicytowany
7. Gdy obaj obrońcy licytowali swój kolor kontra oznacza wistuj w swój kolor
25% karności – raczej licytuj
Piki przeciwko kierom, a zatem brak przestrzeni licytacyjnej
W | N | E | S |
1
? |
2
|
2
|
3
|
- 3 = PRZEPYCH z szóstym pikiem lub lepszym składem, miltonowo bez nadwyżek
- ktr = z uwagi na brak przestrzeni INWIT do końcówki, bo kontra-inwit bardziej się przyda niż karna, poza tym partner może jeszcze taką kontrę-inwit zamienić na karną
Nobie |
1076 | ||||
8 | |||||
K8765 | |||||
KW87 | |||||
94 | KW2 | ||||
A764 | KDW32 | ||||
DW932 | |||||
106 | D5432 | ||||
AD853 | |||||
1095 | |||||
A104 | |||||
A9 |
W | N | E | S |
–
2 pas |
–
2 ? |
1
3
|
1
ktr
|
Pomiędzy 3, a 3 nie ma miejsca na inny kolor, zatem jedynym sposobem zainwitowania jest danie kontry.
50% karności – do wyboru: pasuj lub licytuj
Kontra Do Długości
Jest to kontra stosowana po dwukolorowych otwarciach partnera, nie określających szczegółowo posiadanych przez partnera kolorów.
1. Po otwarciu Wilkosz lub Multi i wejściu na wysokości
- dwóch: kontra jest do długości
- trzech: kontra jest karna
2. Po otwarciu 2trefl-precision i wejściu na wysokości
- dwóch: kontra jest do długości
- trzech: kontra jest negatywna
75% karności – raczej pasuj
Kontra Propozycyjna
Kontra o znaczeniu raczej pasuj, wskazująca, że ręka skontrowanego jest wyraźnie ukierunkowana defensywnie i zawiera wartości przydatne przy grze przeciwników.
LEWY DEFENSYWNE
OTWARCIA: | LEW | ODPOWIEDZI: | LEW |
zwykłe (12-14)
silne (17+) forsujące do dogranej |
2
3 4 |
pół-pozytywna (7-10)
pozytywna (11+) forsująca do dogranej |
1
1,5 2 |
Przykłady
W | N | E | S |
1
ktr |
pas
|
2
|
3
|
W daje propozycję ukarnienia kontraktu 3 kier. E odnosi w piki z bardziej układową ręką.
W | N | E | S |
1
pas |
1
pas |
2
ktr |
3
|
E sforsował albo co najmniej zainwitował (różne są szkoły) końcówkę w kiery. W pokazał minimum i przekazał decyzje E.
W | N | E | S |
1
ktr |
1
|
2
|
3
|
Kontra W jest do ukarnienia jeśli E ma normalną rękę. Jeśli jednak E wszedł słabo, może wynieść w 4 trefl.
100% karności – pasuj
Kontra Karna
Na grę przeciwników, mająca na celu podwojenie zapisu, gdy uważamy, że zapowiedzianego kontraktu nie wygrają. Kontra o znaczeniu „zawsze pasuj”, taka, której partner nie może znieść z żadną kartą.
W | N | E | S |
1
pas |
pas
3 |
2
ktr |
pas
|
Jeśli W nie posiada bardzo słabej acz mocno układowej ręki powinien kontrę partnera uszanować. E nie chciał więcej grać jak tylko 2. Gdyby było inaczej zainwitowałby wcześniej.
W | N | E | S |
1
pas |
pas
2 |
1
ktr |
pas
|
N nadział się na wartości karowe i siłę w okolicach góry odpowiedzi (9-10 pkt.)
W | N | E | S |
pas
pas |
1
4 |
pas
ktr |
2
|
E miał wcześniej okazję do kontry wywoławczej. Teraz kontruje karnie! Partner nie ma prawa jej wynieść.
Po wcześniejszych pasach kontra na końcówkę jest zawsze KARNA. Po pójściu w obronę późniejsza kontra jest także KARNA.
W | N | E | S |
1
pas |
pas
ktr |
3
|
pas
|
W | N | E | S |
1
4 |
pas
pas |
2
pas |
pas
ktr |
W | N | E | S |
1
5 |
2
ktr |
4
|
5
|
opracował [kz]